Căng thẳng tâm lý Quản lý căng thẳng Phong cách đối phó với căng thẳng

Lazarus và Folkman (1984) đã phân biệt hai loại đối phó cơ bản: đối phó tập trung vào vấn đề và đối phó tập trung vào cảm xúc. Trong đối phó tập trung vào vấn đề, một người cố gắng điều chỉnh hoặc thay đổi vấn đề đang khiến người đó gặp căng thẳng (tức là tác nhân gây căng thẳng). Các chiến lược đối phó tập trung vào vấn đề tương tự như các chiến lược được sử dụng trong giải quyết vấn đề hàng ngày: chúng thường liên quan đến việc xác định vấn đề, xem xét các giải pháp khả thi, cân nhắc chi phí và lợi ích của các giải pháp này, sau đó chọn một giải pháp thay thế (Lazarus & Folkman, 1984). Ví dụ, giả sử Bradford nhận được thông báo điểm giữa kỳ và điểm của anh ta không qua được lớp thống kê. Nếu Bradford áp dụng phương pháp đối phó tập trung vào vấn đề để kiểm soát căng thẳng của mình, anh ấy sẽ chủ động tìm cách giảm bớt nguồn gốc của căng thẳng. Anh ta có thể liên lạc với giáo sư của mình để thảo luận về những gì cần phải làm để nâng cao điểm của mình, anh ta cũng có thể quyết định dành ra hai giờ mỗi ngày để nghiên cứu các bài tập thống kê và anh có thể tìm kiếm sự hỗ trợ từ trợ giảng của giáo sư. Cách tiếp cận tập trung vào vấn đề để điều chỉnh căng thẳng có nghĩa là chúng ta tích cực cố gắng làm mọi thứ để giải quyết vấn đề.

Ngược lại, đối phó tập trung vào cảm xúc bao gồm những nỗ lực thay đổi hoặc giảm bớt những cảm xúc tiêu cực liên quan đến căng thẳng. Những nỗ lực này có thể bao gồm việc tránh, giảm thiểu hoặc làm bản thân xa rời vấn đề, hoặc mang bản thân so sánh tích cực với người khác (“Tôi không tệ như cô ấy”) hoặc tìm kiếm điều gì đó tích cực trong một sự kiện tiêu cực (“Bây giờ tôi đã bị đuổi việc, tôi có thể ngủ trong vài ngày ”).  Trong một số trường hợp, các chiến lược đối phó tập trung vào cảm xúc bao gồm việc đánh giá lại, theo đó tác nhân gây căng thẳng được hiểu theo cách khác (và hơi tự đánh lừa bản thân) mà không làm thay đổi mức độ đe dọa khách quan của nó (Lazarus & Folkman, 1984). Ví dụ, một người bị kết án tù liên bang nghĩ rằng “Điều này sẽ cho tôi cơ hội lớn để kết nối với những người khác,” đang sử dụng phương pháp thẩm định lại. Nếu Bradford áp dụng phương pháp tập trung vào cảm xúc để kiểm soát căng thẳng do điểm thi giữa kỳ của mình, anh ấy có thể xem một bộ phim hài, chơi trò chơi điện tử hoặc dành hàng giờ trên mạng xã hội để giải tỏa tâm lý. Ở một khía cạnh nào đó, đối phó tập trung vào cảm xúc có thể được coi là điều trị các triệu chứng hơn là nguyên nhân thực sự.

Ngược lại, đối phó tập trung vào cảm xúc bao gồm những nỗ lực thay đổi hoặc giảm bớt những cảm xúc tiêu cực liên quan đến căng thẳng. Những nỗ lực này có thể bao gồm việc tránh, giảm thiểu hoặc làm bản thân xa rời vấn đề, hoặc mang bản thân so sánh tích cực với người khác (“Tôi không tệ như cô ấy”) hoặc tìm kiếm điều gì đó tích cực trong một sự kiện tiêu cực (“Bây giờ tôi đã bị đuổi việc, tôi có thể ngủ trong vài ngày ”).  Trong một số trường hợp, các chiến lược đối phó tập trung vào cảm xúc bao gồm việc đánh giá lại, theo đó tác nhân gây căng thẳng được hiểu theo cách khác (và hơi tự đánh lừa bản thân) mà không làm thay đổi mức độ đe dọa khách quan của nó (Lazarus & Folkman, 1984). Ví dụ, khi một người bị kết án tù liên bang nghĩ rằng “Điều này sẽ cho tôi cơ hội lớn để kết nối với những người khác,” tức là người đó đang sử dụng phương pháp thẩm định lại. Nếu Bradford áp dụng phương pháp tập trung vào cảm xúc để kiểm soát căng thẳng do điểm thi giữa kỳ của mình, anh ấy có thể xem một bộ phim hài, chơi trò chơi điện tử hoặc dành hàng giờ trên mạng xã hội để giải tỏa tâm lý. Ở một khía cạnh nào đó, đối phó tập trung vào cảm xúc có thể được coi là điều trị các triệu chứng hơn là nguyên nhân thực sự.

Trong khi nhiều yếu tố gây căng thẳng được đưa ra cả hai loại chiến lược đối phó, đối phó tập trung vào vấn đề có nhiều khả năng xảy ra hơn khi gặp phải các yếu tố gây căng thẳng mà chúng ta cho là có thể kiểm soát được, trong khi đối phó tập trung vào cảm xúc có nhiều khả năng chiếm ưu thế hơn khi đối mặt với các yếu tố gây căng thẳng mà chúng ta tin rằng mình không có khả năng thay đổi ( Folkman & Lazarus, 1980).  Rõ ràng, đối phó tập trung vào cảm xúc hiệu quả hơn trong việc đối phó với những tác nhân gây căng thẳng mà không thể kiểm soát. Ví dụ, sự căng thẳng mà bạn trải qua khi một người thân yêu qua đời có thể quá sức. Bạn chỉ đơn giản là bất lực để thay đổi tình hình vì bạn không thể làm gì để đưa người này trở lại. Cách đối phó hữu ích nhất là đối phó tập trung vào cảm xúc nhằm giảm thiểu nỗi đau của giai đoạn đau buồn.

May mắn thay, hầu hết các yếu tố gây căng thẳng chúng ta gặp phải đều có thể được sửa đổi và có thể kiểm soát được ở nhiều mức độ khác nhau. Một người không thể chịu đựng công việc của mình thêm nữa, có thể nghỉ việc và tìm việc ở nơi khác; một người ly hôn ở tuổi trung niên có thể tái hôn với một người khác; Những sinh viên năm nhất không đạt kỳ thi có thể học tập chăm chỉ hơn vào kì sau, và người có một khối u ở vú không nhất thiết có nghĩa là người đó sẽ chết vì ung thư vú.