Trẻ sơ sinh trung bình nặng khoảng 3,4 kg. Dù còn nhỏ nhưng trẻ sơ sinh không hoàn toàn bất lực vì phản xạ và năng lực cảm giác giúp trẻ tương tác với môi trường ngay từ khi mới sinh ra. Tất cả trẻ sơ sinh khỏe mạnh đều được sinh ra với phản xạ sơ sinh: phản ứng tự động bẩm sinh với các hình thức kích thích cụ thể. Các phản xạ giúp trẻ sơ sinh tồn tại cho đến khi nó có khả năng thực hiện các hành vi phức tạp hơn, những phản xạ này rất quan trọng để tồn tại. Chúng xuất hiện ở trẻ sơ sinh có não phát triển bình thường và thường biến mất vào khoảng 4 đến 5 tháng tuổi. Chúng ta hãy xem một số phản xạ sơ sinh này.

• Phản xạ nguyên bản [rooting reflex] là phản ứng của trẻ sơ sinh với bất cứ thứ gì chạm vào má: Khi bạn vuốt má trẻ, trẻ sẽ tự nhiên quay đầu về hướng đó và bắt đầu bú.
• Phản xạ mút [sucking reflex] là các chuyển động bú tự động, không có định hướng mà trẻ sơ sinh thực hiện bằng miệng.
• Có thể quan sát thấy một số phản xạ thú vị khác của trẻ sơ sinh. Nếu bạn đặt ngón tay của mình vào tay trẻ sơ sinh, bạn sẽ chứng kiến phản xạ cầm nắm [grasping reflex], trong đó trẻ tự động nắm bất cứ thứ gì chạm vào lòng bàn tay của mình.
• Phản xạ sợ hãi [Moro reflex] là phản ứng của trẻ sơ sinh chẳng hạn như khi trẻ cảm thấy như mình bị ngã. Em bé dang tay ra, kéo lại và sau đó (thường) khóc.

Bạn nghĩ những phản xạ này thúc đẩy sự sống còn trong những tháng đầu đời của trẻ như thế nào?

Trẻ sơ sinh có thể nhìn, nghe và ngửi thấy những gì? Khả năng giác quan của trẻ sơ sinh khá đáng kể, nhưng các giác quan của chúng chưa phát triển hoàn thiện. Nhiều sở thích bẩm sinh của trẻ sơ sinh giúp tạo điều kiện tương tác với những người chăm sóc và những người khác. Mặc dù thị giác là giác quan kém phát triển nhất của chúng, nhưng trẻ sơ sinh đã có thể tỏ ra thích thú các gương mặt. Những đứa trẻ mới vài ngày tuổi cũng thích giọng của con người hơn, chúng sẽ lắng nghe giọng nói lâu hơn những âm thanh không liên quan đến việc phát ra lời nói (Vouloumanos & Werker, 2004), và chúng dường như thích giọng mẹ hơn giọng người lạ (Mills & Melhuish , 1974). Trong một thử nghiệm khá thú vị, những đứa trẻ 3 tuần tuổi được cho những chiếc núm vú giả có thể phát đoạn ghi âm giọng nói của mẹ chúng và giọng nói của một người lạ. Khi trẻ nghe thấy giọng nói của mẹ, chúng sẽ bú mạnh hơn ở núm vú giả (Mills & Melhuish, 1974). Trẻ sơ sinh cũng có khứu giác mạnh. Ví dụ, trẻ sơ sinh có thể phân biệt mùi của mẹ mình với mùi của người khác. Trong một nghiên cứu của MacFarlane (1978), trẻ một tuần tuổi đang bú mẹ được đặt giữa hai miếng gạc. Một miếng gạc là từ áo ngực của một người mẹ đang cho con bú, người lạ và miếng gạc còn lại là từ áo ngực của mẹ chúng. Hơn 2 phần 3 số trẻ sơ sinh tuần tuổi quay về phía miếng gạc có mùi hương của mẹ.