Chúng ta ta đều thuộc trong nhóm về giới tính, chủng tộc, độ tuổi và kinh tế xã hội. Những nhóm này cung cấp một nguồn lực mạnh mẽ về bản sắc và lòng tự trọng của chúng ta (Tajfel & Turner, 1979). Các nhóm này được xem là (ưu ái) nội nhóm [in-group]. Nội nhóm là một nhóm mà chúng ta xác định hoặc xem mình thuộc về. Nhóm mà chúng ta không thuộc về, một nhóm mà chúng ta coi là khác biệt với nhóm của mình được gọi là ngoại nhóm [out-group]. Mọi người thường coi các nhóm giới tính khác nhau cơ bản là về nhân cách, đặc điểm, vai trò xã hội và sở thích. Bởi vì chúng ta thường cảm thấy có cảm giác thân thuộc và kết nối cảm xúc mạnh mẽ với những người trong nhóm của mình, chúng ta phát triển định kiến trong nhóm, ưu tiên nhóm của chúng ta hơn các nhóm khác. Sự thiên vị trong nhóm này có thể dẫn đến định kiến và phân biệt đối xử vì nhóm ngoài được coi là khác biệt và ít được ưu tiên hơn so với nhóm trong nhóm của chúng ta.
Bất chấp các lực thúc đẩy trong nhóm dường như chỉ đẩy dẫn đến xung đột giữa các nhóm, có những lực thúc đẩy sự hòa giải giữa các nhóm ví dụ thể hiện sự đồng cảm, ghi nhận những đau khổ trong quá khứ, bình thường hóa quan hệ, thiết lập các mối quan hệ mang tính xây dựng.
Một chức năng của định kiến là giúp chúng ta cảm thấy hài lòng về bản thân và duy trì một quan niệm tích cực về bản thân. Nhu cầu cảm thấy hài lòng về bản thân mở rộng đến những người trong nhóm của chúng ta. Chúng ta muốn cảm thấy tốt và bảo vệ những người trong nhóm của mình. Chúng ta tìm cách giải quyết các mối đe dọa riêng lẻ và ở cấp độ nhóm. Điều này thường xảy ra bằng cách đổ lỗi cho một nhóm bên ngoài về vấn đề. Con dê tế thần [scapegoating] là hành động đổ lỗi cho một nhóm bên ngoài khi nhóm trong nhóm cảm thấy thất vọng hoặc bị cản trở trong việc đạt được mục tiêu (Allport, 1954).